Spadkobierca może przyjąć spadek wprost, przyjąć spadek z dobrodziejstwem inwentarza lub też spadek odrzucić. Odrzucenie spadku rodzi doniosłe konsekwencje – zgodnie z postanowieniami kodeksu cywilnego, spadkobierca, który spadek odrzucił, zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku (chwili śmierci spadkodawcy). W związku z tym, spadkobierca, który potencjalnie byłby uprawniony do zachowku – czyli należałby do kręgu zstępnych, małżonka, rodziców spadkodawcy – jeżeli odrzuci spadek, jest wyłączony z zachowku i jest traktowany jakby właśnie nie dożył otwarcia spadku.
Darowizna a zachowek przedawnienie
Należy odróżnić możliwość żądania zapłaty sumy pieniężnej odpowiadającej wysokości zachowku/potrzebnej do uzupełnienia zachowku, od kwestii samego przedawnienia roszczenia o zachowek. Jeżeli darowizna została dokonana na rzecz osoby, która nie jest uprawniona do zachowku, osoba ta będzie odpowiedzialna za zachowek, jeżeli uprawniony nie może uzyskać go od spadkobiercy oraz zapisobiercy windykacyjnego, a sama darowizna została dokonana przed mniej niż 10 laty licząc od chwili otwarcia spadku. Warto zaznaczyć, że obdarowana osoba będzie odpowiadać jedynie w granicach wzbogacenia. Osoby obdarowane, będące jednocześnie uprawnione do zachowku, odpowiadają za zachowek bez względu na to, kiedy darowizna została dokonana. Roszczenie o uzupełnienie zachowku z tytułu otrzymanej darowizny przedawnia się natomiast z upływem 5 lat od otwarcia spadku.
Zachowek co to jest
System zachowku to przede wszystkim system, który pozwala spadkodawcy swobodnie dysponować swoim majątkiem za życia i na wypadek śmierci, a jednocześnie zapewnia ochronę jego najbliższym. Osobom, które należą do kręgu uprawnionych do zachowku na podstawie przepisów kodeksu cywilnego, jeżeli dziedziczyłyby na podstawie ustawy, przysługuje do spadkobiercy, zapisobiercy windykacyjnego, a w dalszej kolejności do obdarowanego, roszczenie o zapłatę zachowku. Wysokość zachowku również jest z góry określona przepisami kodeksu cywilnego i co do zasady wynosi ½ udziału spadkowego, który przypadłby uprawnionemu w drodze dziedziczenia z ustawy (lub ⅔ przedmiotowego udziału, jeżeli uprawnionym jest osoba małoletnia lub niezdolna do pracy).