Czy po śmierci rodziców, ich dzieciom przysługuje prawo do zachowku? Odpowiedź jest twierdząca – na podstawie kodeksu cywilnego osobami uprawnionymi do zachowku są m.in. zstępni spadkodawcy, jeżeli dziedziczyliby po nim na podstawie ustawy. Z uwagi na fakt, iż dzieci są zstępnymi, a także należą do pierwszej grupy spadkobierców ustawowych, w większości przypadków będzie im przysługiwać prawo do zachowku, czyli roszczenie o zapłatę kwoty o określonej wartości. Wysokość zachowku co do zasady wynosi ½ udziału, który osoba uprawniona otrzymałaby w razie dziedziczenia na podstawie ustawy. Jeżeli osoba uprawniona jest niezdolna do pracy lub jest małoletnia – wysokość zachowku wynosi ⅔ wyżej opisanego udziału.
Pozew o zachowek opłata
Zgodnie z ustawą z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, jeżeli przepisy tak stanowią, pisma wnoszone do sądu podlegają opłacie. Do takich pism należy przede wszystkim pozew, który jest pismem procesowym inicjującym postępowanie sądów, a samą opłatę należy uiścić przy wniesieniu pisma do sądu. W sprawach o prawa majątkowe – a taką sprawą jest sprawa o zapłatę zachowku – opłata od pozwu wynosi 5% wartości przedmiotu sporu, nie niższa jednak niż 30 zł i nie wyższa niż 100 000 zł.
Roszczenie o zachowek przedawnienie
Roszczenie o zapłatę zachowku, jak inne roszczenia majątkowe ulega przedawnieniu. Zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego, roszczenia osoby uprawnionej z tytułu zachowku ulegają przedawnieniu z upływem 5 lat od ogłoszenia testamentu. Data otwarcia i ogłoszenia testamentu jest na nim umieszczana – z tego względu obliczenie terminu przedawnienia nie powinno stanowić dla uprawnionych problemu. Zaznaczyć jednak należy, że zgodnie z poglądem wyrażonym przez Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 22 lutego 1972 r. (sygn. akt III CZP 102/71), termin przedawnienia nie biegnie dopóty, dopóki osoba uprawniona do zachowku, na mocy prawomocnego postanowienia sądu uważana jest za spadkobiercę testamentowego. Warto też pamiętać, że terminu przedawnienia nie można skracać ani wydłużać za pomocą czynności prawnej, a przerwanie biegu następuje m.in. na skutek każdej czynności przed sądem, uznanie roszczenia przez osobę przeciwko której roszczenie przysługuje, wszczęcie mediacji a także, jak wskazuje się w orzecznictwie – poprzez zgłoszenie przez uczestnika postępowania w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku zarzutu nieważności testamentu.